Notendur nagladekkja borgi. Rök og staðreyndir mjög samsett.

Hér eru nokkrar "staðreyndir"  um nagladekk og svifryk samkvæmt því sem ég fæ best séð, og tel ég mér hafa kynnt mér málið nokkuð  vel, sérstaklega varðandi svifryk  :

Eftirfarandi gildir að ég held um bíla sem aka að lang mestu leyti um á höfuðborgarsvæðið 

1. Yfir heildina lítið virðist vera að nagladekk veita falskt öryggi. Nagladekkin eru ekki eins góð og fólk halda og þar að auki minnkar virkni þeirra þegar þeir slitna, en falska öryggiskenndin gerir það að verki að fólk keyri of hratt miðað við aðstæður.
2. á blauti malbiki, sem töluvert er af á veturna virka nagladekkin illa.
3. samanburðir á hemluvegalengd á milli nagladekkja og annarra vetrardekkja er oftast gerð á nýjum nöglum og á yfirborði  þar sem ný nagladekk hafa sögulega séð verið best, en ekki undir  ástæðum þar sem flestu alvarlegu slysin gerast að vetrarlagi ( á Höfuðborgarsvæðinu )
4. nagladekk sem eru í notkun eru yfirleitt töluvert slitin, og hafa ekki sömu eiginleikar og ný nagladekk.
5. heyrst hefur að dekkjaþvott mundi skila mun meira í bættu öryggi yfir heildina en nagladekk jafnvel í ef allt sem telur í jákvæða átt fyrir nagaldekkin sé talið með.

Það er oft gott að miða við að menn borga fyrir það sem það notar.   Miðað við að heildaráhrif nagladekkja á umferðaröryggi sé umdeild og kannski á heildina neikvæð, legg ég til :

1. Notendur nagladekkja borga fyrir aukið slit vegna útgjalda til viðhalds.
2. Notendur nagladekkja borga fyrir aukið slit vegna lækkaðs umferðaröryggis sem kemur vegna aukinna rásamyndanna á vegum.
3. Notendur nagladekkja borga fyrir heilsuáhrif nagladekkja vegna svifryks.
4. Notendur nagladekkja borga að minnstu kosti visst málamiðunargjald vegna heilsuáhrifa tengda aukinna hávaða.

Varðandi heilsuáhrifin vegna svifryks, þá er það mín skoðun eftir að hafa kynnt mér ýmsar alþjóðlegar skýrslur og eftir að hafa rætt málið við hérlenda opinbera sérfræðinga :

1. Þáttur nagladekkja í svifryki er mikill vegna þess að miðað sé við vigt ryksins. Steinryk vegur þungt.
2. Þáttur nagladekkja/vegryks vegur þungt vegna þess að hér sé miðað við PM10, korn upp að 10 mikrómeter,  en sannað þykir að það sé enn finna rykið sem er hættulegast,  PM2,5  eða jafnvel PM1. Vegrykið fellur í hópa stórra korna í þessu samhengi.
3. Erlendis er sums staðartalað um að mun betri mynd af heilsuvanda svifryks fáist með því að mæla fjöldi korna fremur en vigt.  Enn betri nálgun væri að mæla heildaryfirborð korna ( sem er meiri ef kornafjöldi auk, á meðan vigt haldist óbreytt ), en svoleiðis mælingar eru enn erfiðara að framkvæma.

Nokkrir  hafa bloggað af skynsemi hér á blog.is um þessa frétt.  Mér sýnist til dæmis tillögur Ómars Ragnarssonar vera ágætar.

Á bloggi tengd þess frétt kom reyndar fram sú fullyrðing að malbikið sé að miklu leyti þrýst niður í undirlagi vegsins ekki siður en að malbikið sé eytt af nagladekkjum.  Þetta er reyndar áhugavert, og þurfa aðilar sem leggja gjöld á nagladekk að skoða þessu nánar.

En svifryksmálið snýst ekki bara um  nagla. Kannski einna minnst um nagla, ef heilsuvinkilinn er sett í fyrirrúmi.

1. Hættulegasta svifrykið virðist koma úr illa stilltum dísil vélum.  Nýrri dísil-bíla og bensínbílar eru samt langt frá því að vera stikkfrí.
2. Mér hefur heyrst frá lungasérfræðingum að það lang versta kunni að vera hanastélið (cocktail)  sem samanstendur af sótögnum úr ýmsum vélum, í bland við brennisteins- og köfnunarefnissúrefnis sameinda ( SOx og NOx). Við þessu bætist svo VOC, PAH / tjöru, efni úr bremsuborðum ofl.
3. Af hverju mælist mesta svifrykið á veturna ?  Jú vegna þess að við mælum eftir vigt frekar en kornafjölda. Og vegna þess að veðrið sem heldur loftið og mengunin kjur yfir þéttbyli komi ( að ég held ) mun oftar á veturna. 
4. Að mæla svifryksmengun við PM10 frekar en eftir kornafjölda eða PM1 og PM2,5 gefur skakka mynd af heilsuáhættu - og þá sérstaklega fyrir heilsu þeirra sem eru viðkvæmir.
5. Það eru ungbörn og þeir sem eru hjarta- eða lungaveikir fyrir sem eru í sérstaka áhættu, miklu, miklu frekar en þorri íbúa.  Hagur þeirra er að sjálfsögðu meir en nógu mikilvæg til að taka á þessu máli með svifrykið af festu studd góðum rökstuðningi og sameiginlega niðurstöðu fagaðila og hagsmunahópa.
6. Það er út í hött að fara að vara fólk almennt við að vera a ferðinni þegar svifrykið er mikið. Þetta kallast á enski victim blaming
7. Þegar svifrykið er mikið ber að lækka hraða bíla, og ef það dugar ekki, fækka þeim.
8. Hjólreiðar og ganga eru gríðarlega hollar, ómengandi og hagkvæmir samgöngumátar. Það sem við þurfum síst á að halda er að fækka þeim sem þessu stundar
9. það hefur sýnt sér að þeir sem sitja í bílum geta hæglega orðið fyrir miklu meiri loftmengun og svifryksmengun en þeir sem ganga eða hjóla á milli sömu staða. 

 

Notkun nagladekkja kostar sitt

Athugasemdir

[conwoy (IP-tala skráð) 5.11.2008 kl. 21:06]

Þessi nagladekk eru leiðindafyrirbæri . Tjaran sem sest á lakk bíla yfir vetratímann er illviðráðanleg í þrifum . (sést best ef reynt er að þrífa hvítann bíl) Rúðupiss klárast fljótlega er göturnar löðra í tjöru í blautu veðri . Ljós bíla óhreinkast einnig snarlega við þau skilyrði, og eru því ekki að þjóna mikilvægu hlutverki sem skyldi, og skapar það vafasamt ástand í umferðinni . Því er öryggið fólgið í því að losa göturnar við tjöruvibbann, með því að banna naglanna . 

[Úrsúla Jünemann, 7.11.2008 kl. 11:31]

Burt með nagladekk á götum höfuðborgarsvæðisins! Nóg er til af öðrum góðum vetrardekkjum.

[conwoy (IP-tala skráð) 7.11.2008 kl. 17:33]

Fyrst það er búið að banna reykingar á opinberum stöðum, er stutt í naglabannið . (vonandi)