Leita í fréttum mbl.is

Bloggfærslur mánaðarins, nóvember 2008

Framtiðin dæmi þetta sem misheppnað og stórkarlalegt

Annar bloggari þotti gatnamotin of lítil í sniðum.  Eg segi þvert a móti.  Ef þarna myndist umferðarteppa. þá er markaður fyrir almenningssamgöngur.   Að byggja vegi endalaust undir heilsuspillandi gjaldeyriseyðandi, óarðbær, mengandi og borgarskemmandi samgöngumáta er ekki framtíðin.  Það er svo 1950.
mbl.is Hefur jákvæð áhrif á umferð og öryggi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Óheiðarlegur málflutningur

Það hefur Aftenposten verið þekktur fyrir, á meðal þeirra sem ekki fylgja blaðið að málum. 

Að fara með hálf-sannleika, að ýja að hlutum á milli línanna.  

í frétt mbl.is segir :

Fjallað er um vaxandi einangrun Norðmanna vegna afstöðu þeirra til Evrópusambandsaðildar í leiðara Nils Morten Udgaard í Aftenposten í dag. 

Að sjálfsögðu kann að vera eitthvað til í þessu hjá greinarhöfundi, en mér sýnist hann viljandi vera að blása þessu upp úr öllu valdi. 

Sjálfur er ég óáveðinn v. ESB aðildar, en margt bendir til þess að bæði Ísland og Noregi endi þar innan 20 ára.  Öflin sem vinna að aðild eru sterk.  Kostir aðildar eru margir, en ókostirnir eru sömuleiðis mjög  veigamiklir.

 


mbl.is Norðmenn einangraðir í baráttunni gegn kreppunni
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Græn samgöngustefna borgarstofnanna

Hér má sjá umfjöllun um grænkun  á samgöngustefnu borgarinnar

  http://www.rvk.is/DesktopDefault.aspx/tabid-39/351_read-13027/

Hér klippi ég inn smá frá þeirri síðu :

Græn samgöngustefnu fyrir starfsemi Reykjavíkurborgar.

Borgarstjórn Reykjavíkur hefur ákveðið að unnin verði græn samgöngustefna fyrir starfsemi Reykjavíkurborgar. „Slík stefna gæti orðið eitt af aðalsmerkjum Reykjavíkurborgar,“ sagði Hanna Birna Kristjánsdóttir borgarstjóri en tillaga þessa efnis var samþykkt með öllum atkvæðum á fundi borgarstjórnar í dag.

 

Enn fremur :

„Þetta þýðir meðal annars að borgin skuldbindur sig til að bjóða starfsmönnum sínum að nýta aðra kosti en einkabílinn vegna starfa sinna,” sagði Þorbjörg Helga. „Þannig er komið til móts við þá starfsmenn sem velja að ferðast til og frá vinnu á hjóli, gangandi eða með almenningssamgöngum.“

 

Hmm svo þetta virðist snúast bæði um ferðir á vegum vinnunar og ferðir til og frá vinnu ?

Þarna er krækja í skjali , sem kveður á um að reiðhjól og visthæfir bílar verða í boði fyrir starfsmenn. ( Smátt og smátt býst maður við...) 

 

Enn fremur : 

 

Tillaga um samgöngustefnu fyrir starfsemi Reykjavíkurborgar
Teknir verði upp samgöngusamningar við starfsólk þar sem það á við og komi þeir í stað aksturssamninga. Með samgöngusamningi er samið við starfsmann um að nota fararmáta eða farartæki í eigin eigu vegna vinnuferða. Samgöngusamningur getur tekið til allra vinnuferða eða einungis hluta þeirra til móts við vistvæn farartæki vinnuveitanda. Samgöngusamningar geta tekið til ólíkra farartækja og ferðamáta en skulu ávallt hafa það að markmiði að auka hlut vistvænna ferðamáta í vinnuferðum á vegum borgarinnar.

 

Fyrirmyndaraðstaða:

Reykjavíkurborg tryggir góða aðstöðu fyrir gangandi og hjólandi starfsfólk sem og viðskiptavini. Þetta verður gert með góðri aðstöðu fyrir reiðhjól starfsfólks og gesta og með hreinlætisaðstöðu og hjálma fyrir starfsfólk.

 

Get ekki séð að þarna sé fjallað um sambærilega samningar og starfsmenn Mannvits og Fjölbrautar í Ármúla séu með.Þar er það þannig að allir sem ekki "eyða"  bílastæði fá greitt sem samsvari strætókorti. Samtökin um bíllausan lífsttíl verðaluðu þessi fyrir tæki í haust :

http://www.lhm.is/content/view/227/125/

http://billaus.is/index.php?option=com_content&view=article&id=58:eitt-hundrae-manns-a-stofnfundinum&catid=34:frettir&Itemid=53

 

( Reyndar kostar bílastæði um 20.000 á mánuði , þannig að þrátt fyrir þetta er enn verið sé að styrkja bílanotendur um sex sinnum meira en öðrum.  Auk þess er styrkurinn skattlagður, en eki gjalfrjálsu [ eða niðurgreiddu ]   bílastæðin )

Það er eitt sem ég hreinlega skil ekki : Af hverju blandatr borgin  samnota reiðhjólahjálma inn í þessu ? Mér sýnist það ekki vera vel til fundið.

Á póstlistanum um borgarhjólaleigur / almenningsreiðhjól ( World Citybike mailing list ) var niðurstaðan að það sé ekki æskilegt úr frá heilbrigðissjónarmiðum að vera að samnýta hjálma.  Ýmis óhreinindi getur flýst á milli.  Hér verður notkunin minni og veðrið ekki eins heitt, en samt.  Annað er að hjálmurinn verður að passa við höfuðstærð og vera rétt stilltur til að gagnast.  Það kann oft að vera talsvert mál að stilla hjálm rétt eftir lögun höfuðs hjá aðilanum sem ætlar að nota hjálminum í hvert skipti.  Nær væri að bjóða upp á góða geymslu fyrir hjálma, þannig að þeir verða ekki fyri hnjaski.  Mér sklstr að ekki sé  mælt með því að nota hjálm sem hafi dottið  ítrekað í gólfið / malbiki/steypu. Ef menn samnota hjálma geta þeir aldrei vitað hversu mikið hnjask hjálmurinn hefur orðið fyrir. 

Svo er reyndar hitt að hjálmar gera miklu, miklu minna gagn, og sérstaklega gegn alvarlegum meiðslum á heila en af er látið.  Að leggja áherslu á hjálmum segir óbeint að þeir gera gagn sem munar um og óbeint að hjólreiðar séu sérstaklega hættulegar, sem er ósatt.   Það er mín niðurstaða  eftir að hafa þurft að kynna mér málið til hlitar.  Hef lesið tugi visindaskýrslna, mætt á sérstakan alþjóðlega málfund um hjálma og öryggi  á vegum European Cyclists' Federation og rætt við nokkrum af fremstu sérfræðingum heims á þessu sviði. ( Sjá t.d. cyclehelmets.org , Wikipedia-greinin Bicycle helmet og cykelhjelm.dk.  Fullt af tilvitnanir í greinar með hinum  "hefðbundna" sýn líka á þessum síðum. )


Glæsilegar umbúðir, lítið innihald ennþá

Ég mætti og skrifaði undir yfirlýsinguna, þrátt fyrir að sjá marga vankanta.  Eins og oft vill vera eru markmiðin flott og háleit en svo er minna um efndir.   En ef alvara er í yfirlýsingum um að bæta aðstæður sem ýta undir að fólki stundi hreyfingu, og þá sérstaklega sem hluti af daglegum gjörðum, þá get ég og eflaust stjórn Landssamtaka hjólreiðamanna, þess vegna, fagnað. 

Þá má vel vera að margt gott sé sagt í skjalinu, til dæmis "hvatt til að settar verði reglur um hámarksmagn transfitusýra".    ( Farið frekar varlega í þessu samt, er það ekki ? ) 

En varðandi hreyfingu sem hluti af daglegu lífi og alvöru aðgerðir til að styðja við þessu, get ég ekki séð að neitt sé sagt í skjalinu.  

Ég spurði verkefnastjórann fyrir verkefninu, Héðinn Unnsteinsson, hjá Heilbrigðisráðuneyti, hvort ekki þurfi að fara inn í það verk að vinna Heilsueflingarstefnuna í samvinnu við hin ráðuneytin.  Hann var samþykkur því og sagði að það væri  stefnan á næstu árum....   Það er náttúrulega forsenda til þess að skapa aðstæður í samfélaginu sem ýta undir bætta lýðheilsu.  Fjáramálaráðuneyti, Samgönguráðuneyti, Umhverfisráðuneyti, Menntamálaráðuneyti, Félags- og tryggingamálaráðuneyti, sveitafélögin og að sjálfsögðu frjáls félagasamtök miklu viðar enn í ranni heilbrigðismála þurfa að vera með í þessa vinnu.

Bæði Gunnlaugur Þór, ráðherrann og Þórólfur forstjóri Lýðheilsustöðvar lögðu áherslu á því að heilsustefnan væri ekki greypt í steini.  Lagt er upp með samvinnu, og á milli línanna stendur það í hverjum kafla að sögn Þórólfs  Þórlindssyni.

Eitt sem var sérstaklega bent á var áætlun í Heilsustefnunni um að Lýðheilsumat  ( Health Impact Assessment) verði lagt á öllum málum sem ráðherra leggur fram á Alþingi  (markmið 5.1, í lok árs 2009).   Þetta er sannarlega fagnaðarefni, en þörf er ekki siður  fyrir þannig mat á til dæmis umferðarmannvirki í þéttbýli,  skattlagning nagladekkja svo dæmi séu tekin.  En einhvers staðar þarf að byrja og með þessu verður að minnstu kosti þekkingaruppbygging á Íslandi um  lýðheilsumat / HIA.


mbl.is Ný heilsustefna heilbrigðisráðherra
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Nokkuð vönduð rök hjá FÍB en ansi einhliða

Það er líka skrýtið að blaðamenn hafa ekki nennt að segja frá hluti af rökunum og ekki síst ekki lesa og gera athugasemdir með gagnrýnum augum.

Það er  rangt hjá FÍB að mikið sé verið að skattleggja bílaumferð.  Þessu er öfugt fari. Hér er ekki farið eftir Polluter Pays Principle eða mengunarbótarreglunni. 

Eftir sömu rök ætti ríkið að borga með reiðhjólum, varahlutum og notkun þeirra,  frekar en að leggja á vörugjöld og vsk.

Svo "gleyma" FÍB að nagladekkin gefa mönnum falskt öryggi, því þeir eru að meðaltali verri en ónegldu vetrardekkin í  vetrarferð á höfuðborgarsvæðinu.  Að þetta sé öryggisbúnaður þegar allt er á botninum hvolft er því vafasamt.  

Og af hverju geta bílstjórar ekki ekki eftir aðstæðum, eins og lög gerir ráð fyrir ? 

Og þó að menn þurfa að borga fyrir mengunina þá munu fullt af bílum vera áfram á nöglum. 

Kannski þarf að rannsaka mengunar- og  heilsuáhrif  nagladekkja betur, en það má gera samhliðagjaldtöku.  Rökin er nógu góð til þess að taka upp gjaldtöku, þó að ekki öll kurl séu komin til grafar. 

 

 


mbl.is Leggjast gegn nagladekkjaskatti
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Hvernig var spurt og i hvaða samhengi ?

Kannski er þetta í samræmi við það sem fólk finnst raunverulega. Kannski ekki.

Þegar niðurstöður eru að breytast svona mikið ( er það ekki annars ),  þá vakna spurningar um aðferðarfræði þegar spurningin var lögð fyrir.

 

 


mbl.is 64% Reykvíkinga vilja flug í Vatnsmýri
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Notendur nagladekkja borgi. Rök og staðreyndir mjög samsett.

Hér eru nokkrar "staðreyndir"  um nagladekk og svifryk samkvæmt því sem ég fæ best séð, og tel ég mér hafa kynnt mér málið nokkuð  vel, sérstaklega varðandi svifryk  :

Eftirfarandi gildir að ég held um bíla sem aka að lang mestu leyti um á höfuðborgarsvæðið 

  1. Yfir heildina lítið virðist vera að nagladekk veita falskt öryggi. Nagladekkin eru ekki eins góð og fólk halda og þar að auki minnkar virkni þeirra þegar þeir slitna, en falska öryggiskenndin gerir það að verki að fólk keyri of hratt miðað við aðstæður.
  2. á blauti malbiki, sem töluvert er af á veturna virka nagladekkin illa.
  3. samanburðir á hemluvegalengd á milli nagladekkja og annarra vetrardekkja er oftast gerð á nýjum nöglum og á yfirborði  þar sem ný nagladekk hafa sögulega séð verið best, en ekki undir  ástæðum þar sem flestu alvarlegu slysin gerast að vetrarlagi ( á Höfuðborgarsvæðinu )
  4. nagladekk sem eru í notkun eru yfirleitt töluvert slitin, og hafa ekki sömu eiginleikar og ný nagladekk.
  5. heyrst hefur að dekkjaþvott mundi skila mun meira í bættu öryggi yfir heildina en nagladekk jafnvel í ef allt sem telur í jákvæða átt fyrir nagaldekkin sé talið með.

Það er oft gott að miða við að menn borga fyrir það sem það notar.   Miðað við að heildaráhrif nagladekkja á umferðaröryggi sé umdeild og kannski á heildina neikvæð, legg ég til :

  1. Notendur nagladekkja borga fyrir aukið slit vegna útgjalda til viðhalds.
  2. Notendur nagladekkja borga fyrir aukið slit vegna lækkaðs umferðaröryggis sem kemur vegna aukinna rásamyndanna á vegum.
  3. Notendur nagladekkja borga fyrir heilsuáhrif nagladekkja vegna svifryks.
  4. Notendur nagladekkja borga að minnstu kosti visst málamiðunargjald vegna heilsuáhrifa tengda aukinna hávaða.

Varðandi heilsuáhrifin vegna svifryks, þá er það mín skoðun eftir að hafa kynnt mér ýmsar alþjóðlegar skýrslur og eftir að hafa rætt málið við hérlenda opinbera sérfræðinga :

  1. Þáttur nagladekkja í svifryki er mikill vegna þess að miðað sé við vigt ryksins. Steinryk vegur þungt.
  2. Þáttur nagladekkja/vegryks vegur þungt vegna þess að hér sé miðað við PM10, korn upp að 10 mikrómeter,  en sannað þykir að það sé enn finna rykið sem er hættulegast,  PM2,5  eða jafnvel PM1. Vegrykið fellur í hópa stórra korna í þessu samhengi.
  3. Erlendis er sums staðartalað um að mun betri mynd af heilsuvanda svifryks fáist með því að mæla fjöldi korna fremur en vigt.  Enn betri nálgun væri að mæla heildaryfirborð korna ( sem er meiri ef kornafjöldi auk, á meðan vigt haldist óbreytt ), en svoleiðis mælingar eru enn erfiðara að framkvæma.


Nokkrir  hafa bloggað af skynsemi hér á blog.is um þessa frétt.  Mér sýnist til dæmis tillögur Ómars Ragnarssonar vera ágætar.

Á bloggi tengd þess frétt kom reyndar fram sú fullyrðing að malbikið sé að miklu leyti þrýst niður í undirlagi vegsins ekki siður en að malbikið sé eytt af nagladekkjum.  Þetta er reyndar áhugavert, og þurfa aðilar sem leggja gjöld á nagladekk að skoða þessu nánar.

En svifryksmálið snýst ekki bara um  nagla. Kannski einna minnst um nagla, ef heilsuvinkilinn er sett í fyrirrúmi.

  1. Hættulegasta svifrykið virðist koma úr illa stilltum dísil vélum.  Nýrri dísil-bíla og bensínbílar eru samt langt frá því að vera stikkfrí.
  2. Mér hefur heyrst frá lungasérfræðingum að það lang versta kunni að vera hanastélið (cocktail)  sem samanstendur af sótögnum úr ýmsum vélum, í bland við brennisteins- og köfnunarefnissúrefnis sameinda ( SOx og NOx). Við þessu bætist svo VOC, PAH / tjöru, efni úr bremsuborðum ofl.
  3. Af hverju mælist mesta svifrykið á veturna ?  Jú vegna þess að við mælum eftir vigt frekar en kornafjölda. Og vegna þess að veðrið sem heldur loftið og mengunin kjur yfir þéttbyli komi ( að ég held ) mun oftar á veturna. 
  4. Að mæla svifryksmengun við PM10 frekar en eftir kornafjölda eða PM1 og PM2,5 gefur skakka mynd af heilsuáhættu - og þá sérstaklega fyrir heilsu þeirra sem eru viðkvæmir.
  5. Það eru ungbörn og þeir sem eru hjarta- eða lungaveikir fyrir sem eru í sérstaka áhættu, miklu, miklu frekar en þorri íbúa.  Hagur þeirra er að sjálfsögðu meir en nógu mikilvæg til að taka á þessu máli með svifrykið af festu studd góðum rökstuðningi og sameiginlega niðurstöðu fagaðila og hagsmunahópa.
  6. Það er út í hött að fara að vara fólk almennt við að vera a ferðinni þegar svifrykið er mikið. Þetta kallast á enski victim blaming
  7. Þegar svifrykið er mikið ber að lækka hraða bíla, og ef það dugar ekki, fækka þeim.
  8. Hjólreiðar og ganga eru gríðarlega hollar, ómengandi og hagkvæmir samgöngumátar. Það sem við þurfum síst á að halda er að fækka þeim sem þessu stundar
  9. það hefur sýnt sér að þeir sem sitja í bílum geta hæglega orðið fyrir miklu meiri loftmengun og svifryksmengun en þeir sem ganga eða hjóla á milli sömu staða. 

 


mbl.is Notkun nagladekkja kostar sitt
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Höfundur

Morten Lange
Morten Lange
Please excuse my meager Icelandic...

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband