Næst mæta líka Fjármála- og Menntamálaráðherra ?

Hjólreiðar til samgnagna og hvatningu til þess að stunda þá snerta fagsviði allra þeirra ráðherra sem mættu, en snerta í hæsta móti  líka fjármál og menntamál.

Menntamálaráðuneytið hefur  reyndar nýlega veitt verkefninu "Hjolum og verum klár í umferðinni" á vegum Landssamtaka hjólreiðamanna og Íslenska fjallahjólaklúbbsins styrk til að þróa   kennslu í skilvirkum og öruggum hjólreiðum  þar sem tekið er mið af Breskum staðli um hjólafærni. 

Sjá annars færsluna hér  á undan ( á bloggi mínu) þar sem aðeins meira kemur fram um atburðin. 

 

Hjólað í vinnuna

15 hjólreiðamenn hjóluðu hægt á götu..

... í fyrra haust og þá  kom lögreglan á bíl og hrópaði ókvæmisorð.  Snautið ykkur burt af götunni eða álíka. Svarað var í reiðri tónn : "Kynnið ykkur umferðarlögunum".

Löggan keyrði svo  hratt framhjá hópnum sem taldi um 15 -20 manns og lagði  bílnum á ská við gatnamótum gamla Hringvegarins og Snorrabrautar.  Þar tóku menn tal af Sigga Pönk sem var  með í för og þá var tóninn rólegra, enda var það núna löggan sem teppti umferð og hún var í stjórn og hópurinn þýður í staðinn fyrir að halda áfram sína leið. Þeir þekktu hann sem  talsmann Saving Iceland, og héldu að þetta væri þau.  Hann útskýrði að "Critical Mass" / Keðjuverkun hópurinn ætlaði sér niður Snorrabraut og inn á Laugaveg að Hljómalind, og þá óskaði löggan hópnum bara góða ferð.  Gott hjá þeim að sjá að sér.

Það er ekki sama hverjir aka hægt. Lögreglan virðist ekki bara horfa til lagana í sinnu vinnu, heldur líka eigið viðhorf og viðhorf landans, sem er ósköp skiljanlegt, en mætti skerpa á.

Hraðinn á hjólreiðmönnunum á þessum fallega haustdegi var líklega 15 km á klukkustund, og engin umferðartappa mynduð  þarna né þar sem hópurinn hefði farið á leið sinni frá Landsspítalanum í Fossvog, eftir Kringlumýrarbraut, Miklubraut og Hringbraut og svo gamla Hringbraut.    Hins vegar var mikill umferðarteppa sem venjulegir bílstjórar voru full færir um að búa til sjálfir  í gagnstæðri átt, úr miðbænum eftir nýja Hringbraut.

Hvers vegna kom löggan og hvers vegna var hún fyrst æst ?  Einhver bílstjóri sem hefur tafist kannski um 20 sekúndur hefur sjálfsagt séð sér knúið til að hringja í lögguna.  Hann vissi örugglega ekki að reiðhjól eiga heima á götunum, samkvæmt umferðarlögum, en hjólreiðamenn mega bara nota gangstéttir og stígar ef fullt tillit er tekið til gangandi fólks. Í mörgum löndum er bannað að hjóla á gangstétt, og þar sem þar er leyft er jafnvel sett hámarkshraði sem er talsvert undir eðlilegum samgönguhraða hjólreiðamanna.  

Hefðu 20 bílar tafið ökumanninn 120 sekúndur (í stað þess að 20 hjólreiðmenn tafði hann 20 sekúndur ) hefði honum að sjálfsögðu aldrei dottið í hug að hringja í lögguna. 

Bílstjórar aka hægt í hádeginu

Ferðamáti góður ef hann segir brúmm ?

Allveg eins og börnin tóku mat fram yfir annan mat fyrir það eitt að koma úr McDonads umbúðum, þá held ég að við fullorðnir verðum fyrir talsverðum áhrifum af öllum bílaauglýsingunum. Þá hefur það töluverð áhrif hvernig allt snýst um bíla í umferðarútvarpinu, hjá ráðherrum og borgar/bæjarfulltrúum. Og öll dagblöð hafa aukablöð með jákvæðri umfjöllun um  einkabíla.  

Ég stórefast um að önnur niðurstaða hefði fengist ef hægt væri að rannsaka með svipuðum hætti hvernig við tökum bílavæðingu fram yfir  samgöngur fyrir fólk, yrði niðurstaðan öðruvísi  en í dæminu með McDonalds umbúðirnar.

Bílauglýsingar o.sv.frv. brengla  veruleikasýn okkar ekkert síður en auglýsingar McDonalds.   

Ég legg til að sett verði á kvöð um að birta skilaboð frá Lýðheilsustöð með öllum auglýsingum fyrir ruslfæði  sem og bíla.

Gott væri að fá rök með og á móti.  

Allur matur góður ef hann er merktur McDonalds

Hjólum gegn umferðarvá kl. 18 frá Glæsibæ

Það stendur til að halda sk. Keðjuverkun  ( Critical Mass) í kvöld.

Eitt sem getur verið ástæða til þess að mæta er að vekja athylgi  á því hvernig hjólreiðamenn eru fórnarlömb umferðar, og á sama tíma getur verið hluti af lausninni.  Umferðarvá er ekki bara umferðarslys/árekstrar, heldur líka staðbundin mengun, öryggisleysi, og áhrif skipulags. Fólki er meinað að fara hentuga leið á milli A og B vegna þess að lítið sé gert ráð fyrir greiðar samgöngur á hjóli, en allt miðað við bílaumferð.  Þetta leiðir meðal annars til hreyfingarleysis sem drepur miklu mun fleiri en umferðarslysin ár hvert.

Mætum kl. 18 við Glæsibæ og hjólum saman niður í bæ. 

Eins og sumir vita var hjólreiðamaður sem var á hjóla úti í kanti eftir Vesturlandsveg keyrður niður  á Sunnudags morgun.  Liðan mannsins er eftir atvikum góð.  Meira um það í nýlegum færslum á blogginu.   Annar var keyrður niður við Kleppsveg fyrr í sumar. Það er að segja bara hjólið lenti undir hjólunum, en hann var ómeiddur.  Í hvorugt tilfellið fjölluðu fjölmiðlar um gáleysi bílstjóranna og að bílstjórar bera mikla ábyrgð og þurfa að gera ráð fyrir hjólreiðamenn í umferðinni.  Frekar var eins og hjólreiðamenn bæru einna helst ábyrgð á sinu öryggi einir.  ( Eins og allir þurfa hjólreiðamenn að sjálfsögðu líka að vera vakandi og kurteis )

 

Hættulegasta vikan í umferðinni

Lækkum hraðann, verum allsgáð. Reiðhjólahjálmar miklu neðar á listanum

Ég vil óska eftir rök með áherslu á reiðhjólahjálma umfram aðra leiða til að bæta  enn frekar öryggi  og heilsuávinning  hjólreiða.  Hvorki Landlæknir né tryggingafélög virðast hafa neitt bitastætt undir höndum varðandi þessa áherslu.

Ég get ekki séð að rök mæli með því að leggja svona mikla áherslu á reiðhjólahjálma, en ég er búinn að lesa mig til ansi vel um umferðaröryggi hjólreiðamanna undanfarin tvö ár.

Og ef hjálmar fyrir hjólreiðamenn er svona mikilvægir, hvers vegna ekki líka  hvetja til hjálmanotkunar fyrir ökumenn og gangandi ?    Ökumenn, farþegar og gangnadi  eru nefnilega hóparnir sem fá flesta alvarlega höfuðmeiðslin i umferðinni.

Samt fáranlegt segja menn. Já, líklega, en hvers vegna ? Bílarnir og líknarbelgarnir eru greinilega ekki nóg.  Og rökin varðandi gangandi gilda ekki síður fyrir hjólreiðamenn.   Er ekki aðalatriðið að leggja áherslu á að koma í veg fyrir slysin og að lægri hlutfall þeirra gerist á miklum hraða ?  Hvar er mikill hraði er afstætt.  Ef ökumaður ekur á gangandi eða hjólandi á gangbraut á 40 km á klst, þá er það mikill hraði.

En ég er með opnum huga og vil gjarnan fá rök frá þeim sem telja sér hafa. Langbest ef þeir sömu eru til í að hlusta á rökin á móti. 

Aðalatriðið er kannski að það mikilvægasti sé að koma í veg fyrir alvarlegu slysin.  þarnæst  er mikilvægt að ekki draga úr hjólreiðum þar sem hjólreiðar bæta heilsu margfalt meira en öll slys á hjólreiðamenn draga úr heilsu ( Cycling the way for towns and cities (1999), CBA of cycling (2005) ofl) . Í þriðju lagi ( sem tengist fyrra punktið) : Lang flest dauðaslys á hjóli er vegna bílstjóra sem ekki aka eftir aðstæðum.

Sem betur fer hefur engin dáið í umferðinni á hjóli á Íslandi síðan 1998. Samt gerir hjólreiðar um 1-2 %  ferða á landsvísu yfir árið. ( Metið út frá  2,6% ferða samkvæmt Gallup siðla hausts 2006 og 1% ferða um hávetur 2002, bæði  í Reykjavík)

Árin 1996 - 2006 hafa 3 dáið á hjóli í umferðinni samkvæmt Umferðarstofu (enginn eftir 1997),  en  222 ökumenn og farþegar dáið á sama tímabíli.  

Umferðaröryggiskynning í Smáralind

Hjólreiðamenn hafið samband - Blaðamenn vilja viðtöl

Í tengsl við  bæði "Hjólað í vinnuna"  og Umferðaöryggisvika Sameinuðu þjóðirnar vikan á undan, sem sagt í lok apríl, er verið að leita að "venjulegum" hjólreiðamönnum sem blaðamenn geta haft samband við og svo birta viðtal við.  

Leitað er að fólki  á öllum aldri, sem hjóla mikið til samgangna, að sumri til eða allt árið,  af báðum kynjum og gjarnan fólk sem er í nokkuð venjulegum fötum á hjólinu.  Allar tillögur vel þegnar !

Samkvæmt kannanir eru þúsundir manna að hjóla daglega á höfuðborgarsvæðinu, um miðja vetur, þannig að  tilvist okkar er ekki vandamálið, heldur að ná samband við þá sem eru til.

Ábendingar á bloggi mínu eða  senda  á [e-mail]  vel þegnar. 

Einmitt ekki hjálmar gegn svifryki

Úr fréttinni : 

Þeir sem eiga þess kost ættu t.d. að nota hentugar gönguleiðir til og frá áfangastöðum þó ekki í nánd við miklar umferðargötur, hjóla með hjálm, fara í strætó eða fá far hjá öðrum. 

Hver heldur að það hjálpi að nota hjálm gegn svifryk ?  Hvaðan í ósköpunum kom þetta ? Er  einvher hjálpegur fréttamaður að skalda þetta ?

 

Að segja að það þurfi að nota hjálm við hjólreiðar er einmitt falið þtil þess að fá færri til að hjóla en fleiri til að aka bíl. En þá eykst vandinn.

Erlendar rannsóknir benda sterklega til þess að þegar einblint er á meinta ofurhætta við að hjóla, þá fækki hjólreiðamönnum.  Fyrir tiltkinn ferð í þéttbyli virðist vera yfirleitt svipað hættulegt að vera á bíl og reiðhjóli.  Hættulegri að vera á bíl fyrir unga karla. Rannsóknir sýna líka að það eru bílarnir/bílstjórar  sem drepa og límlesta, ekki reiðhjólin ( kemur á óvart ? ) Þá er nokkuð skýrt að hjálmar hafa ekki dregið úr hætta á alvarlegum höfuðmeiðslum þar sem lögboðið er að hjóla með hjálm.  Búinn að blogga um þetta áður...  European Cyclist Federation hefur lengi barsit fyrir því að menn lita á vísindinn og heildarmyndina í þessum efnum. og þau standa að málþingi um hjálma á Velo-City ráðstefnuna í München í júni.  Þeir sem euri fróðleiksfúsir geta lesið hér :

Wikipedia  : Reiðhjólahjámur

Wikipedia: Bicycle helmet

Mæli með að þeir sem  hafa þekkingu á þessu sviði bæta svoleiðis við í Wikipedia. Á umræðusíðuna til hliðar við greinina er hægt að setja fram spurninga.

Svo er þetta með að menn ættu að halda sér fjær miklar umferðargötur.  Það segir sér sjálft, en þessi áhersla gerir að menn tengja það að vera ekki á bíl við meiri hætta en að vera á bíl í tengsl við svifryk.  Til eru rannsóknir sem benda sterklega til þess að allavega varðandi  önnur mengun en svifryk og sem tengst bílum ( NOx, SOx, VOC) , þá verða bílstjórar fyrir hærri gildi en aðrir. Loftinttakið er vist púströr næsta bíls, loftið haldist inni bílnum ( ekki mikið rok þar ) , en gangandi og hjólandi eru með loftinntakið ofar og ekki við púströrin.  

 

Dregið hefur úr svifryksmengun í dag

Hættan stafar af útblæstri

Þangað til einhver sem hefur  vit á þessu mótmæli með góðum rökum, þá held ég það fyrir satt að aðalmálið sé útblástur úr púströrum, ekki naglar.

Naglarnir skapa vandamál, það er ekki spurning, og kominn tími til að beita hagræna hvati.

En þegar sagt var frá rannsókn frá suðlægum slóðum í BNA sem sýndi að lungu barna sem bjuggu nálægt hraðbrautum ekki náðu fullum þroska, þá er nokkuð  ljóst að það var ekki vegna nagladekkja, heldur sót, tjara  og, jú mögulega vegryk sem ber með sér til dæmis fyrrnefnd efni og annað úr púströrum svo sem NOx (NO2ofl), SOx.

Það að nagladekkin standa fyrir mesta magnið í þyngd af svifrykinu þýði ekki nauðsýnlega að þetta sé hætulegasti uppsprettan.  Minnstu agnirnar eru verst, og steinefni ekki eins slæm og efni sem eru meiri virk efnafræðilega og lífræðilega séð.  

Það ætti sví að byrja að miða  mælingar við fjölda agna fremur en þyngd, segja erlandir  sérfræðingar á þessu sviði. Þá þyrfti að greina efni og uppsprettu með tilliti til fjölda agna og kornastærð.

Eins og margoft hefur verið bent á frá Reykjavíkurborg og Umhverfisráðuneyti þá eru auknar almenningssamgöngur og ekki síst ganga og hjólreiðar  gildar leiðir til að spyrna gegn svifryksmengunina. Þetta eru jafnframt leiðir sem hægt væri  að fara út í í dag, eða allavega á morgun, með hvatningu og  kannski  til dæmis útdráttarverðlaun meðal  vinnustaði sem standa sér best.

Er ekki löngu kominn tími til aðgerða, og helst með jákvæðum formerkjum ?  

 
P.S.

Setti inn fleiri tillögur hér :
 http://gattin.blog.is/blog/gattin/entry/134520/?t=1172672842#comments

Búist við mikilli svifryksmengun í dag

Rúm 15% öðruvísi en einir á bíl

Samkvæmt færslu Magnúsar :

http://mberg.blog.is/blog/mberg/entry/131791/ 

kom fram að um 15% landsfundarmanna VG hefðu mætt öðruvísi en á einkabíl. Þrir voru á hjóli.   Þá hefðu sumir verið í samfloti í bíl.

Mjög gott hjá Magga að benda mönnum á þessu með að muna eftir sitt eigið framlag, og vonandi taka VG-menn þessu alvarlega, og ekki bara á tyllidögum. 

Þá væri nátturulega frábært ef  aðrir stjórnmálaflokkar mundu geta bætt um betur  þegar þeir halda  landsfund  næst ?

Það er gleðiefni að engar bloggfærslur virðast gera lítið  úr þeim jákvæða áhrif sem það hefur að velja reiðhjólið í stað einkabíl á  styttri ferðum.  Þetta finnst mér vera gleðiefni, en samt  er eins og þetta hafi ekki síast inn í alvöru hjá stjórnmálamönnum, né þeirra sem berjast fyrir þetingu byggðar, auknar almenningssamgöngur,  aukinni notkun "hreinna"  eldneytis,  né heilbrigðisyfirvöldum.  Auknar hjólreiðar eru  hagkvæm, heilsusamleg og hagkvæm lausn við margs konar vanda.  Lítum til borga eins og Oulu, Rovaniemi og Helsinkii  í Finnlandi, Þrándheimi og  Ósló í Noregi,  Seattle og  Portland í BNA  varðandi raunhæfni. Lítum til Hollands, Danmerkur og borga eins og Ferrara á Ítalíu og Freiburg í suður-þýskalandi varðandi bestu lausnir á aðal-leiðum.  

Skýringin er að ég held að það séu engar peningar, engin frægð né frami bundið því að auka hlut hjólreiðar.  Mér dettur í hug tvær undantekningar  varðandi stjórnmálamenn sem haf nýtt sér stuðnings við hjólreiðar ( og bættar almenningssamgöngur ) :  Borgarstjóri í Kaupmannahöfn, áður umhverfis"ráðherra"  ESB,  Ritt Bjerregaard, og fyrrverandi borgarstjóri í Bogota, Kólombia, Enrique Penalosa.  Aðrir eins og ráðherra (commisioner)  ESB í samgöngumálum, Jacques Barrot, segjast styðja  auknar hjólreiðar eins og á Velo-City 2005, en gera lítið í raun og veru.

Ég sat  velo-city ráðstefnunni  í Dublin vorið 2005, og þar kom fram að stjórnmálamenn halda ávallt að mun minni stuðningur  sé meðal almennings við bættar  almenningssamgöngur  og aðgengi til  hjólreiða, jafnvel á kostnað einkabílsins,  en raun ber vitni.  Ég hygg að svo sé líka á Íslandi.  Íslendingar  hugsa kannski ekki  eins mikið um almennahag og mönnum er tamt þar sem fólk býr  þéttar saman, en þetta er að breytast.  Nefnum bara nokkur orð :  Loftslagsbreytingar, hreyfingarleysi, svifryk,Hjólað í vinnuna, breyttar áherslur og aukin skilning í umheiminum, námsmenn.

 

Einn á hjóli hjá VG

Hallærislegt að virða hámarkshraða ?

Nú veit ég ekki fyrir visst um tildrög þessara slysa um síðustu helgi, en sérfræðingar virðist bera saman um að það sé fyrst og fremst hraðinn sem drepur. Beltin bjarga bílstjóra og farþega, en ekki ef hraðinn er mikill. 

Þar að auki hjálpa bílbeltinn lítið ef þú skellir saman við flutningabíl eða  jeppa / stóran pallbíl og hjálpar auðvitað ekki vegfarendur í öðrum bílum, eða þá sem eru ekki á bílum.

Af hverju er þá eins og manni finnst að viðhorfið meðal ökumanna sé að hallærislegt sé að virða hámarkshraða og aka eftir ástæðum sem og að hafa nægt bil á milli bíla ? 

Af hverju liggur mönnum svona mikið á ? Og af hverju taka þeir ekki mið af því að þeir séu að ferðast á tækjum sem drepa tugir manna og slasa miklu, miklu fleiri ár hvert ? 

Af hverju eru menn  í afneitun ?   

Er tími kominn til að sett sé viðvörun frá Landlækni neðst á bílaauglýsingum ?

Hvað getum við gert til að stemma stígum við þessum límlestingum ?
Við virðumst vera á réttri leið varðandi reykingar.  (Og þá væntanlega varðandi dauðsföll vegna reykinga ?).  Er eitthvað að læra þar ?   Það virðist ekki lengur vera álitað eins svalt að reykja. Hvenær verður minna svalt að keyra of hratt og ógætilegt ?