Athugasemd um blaðamennsku + frétt um hjólarör

Þetta verður stysta færslan hingað til, bara tvo hlekki:

http://morgunbladid.blog.is/blog/morgunbladid/entry/357529/#comment774029 

http://cycleliciousness.blogspot.com/2007/11/design-dreams-cycle-tunnel-in-norway.html

 

 

Hjólum og borðum minna kjöt :-)

Hér er krækja í greininni : 

International Day for the Evaluation of Abdominal Obesity (IDEA)

A Study of Waist Circumference, Cardiovascular Disease, and Diabetes Mellitus in 168 000 Primary Care Patients in 63 Countries

Beverley Balkau, PhD; John E. Deanfield, MD, FRCP; Jean-Pierre Després, PhD; Jean-Pierre Bassand, MD, FESC; Keith A.A. Fox, FESC; Sidney C. Smith, Jr, MD; Philip Barter, MBBS, PhD; Chee-Eng Tan, MD, PhD; Luc Van Gaal, MD, PhD; Hans-Ulrich Wittchen, PhD; Christine Massien, MD; Steven M. Haffner, MD

Circulation. 2007;116:1942-1951.

doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.106.676379
 

Það kemur nú ekki fram þarna, en nýlega var vitnað í rannsókn sem benti til aukins hættu á krabbameini þegar rautt kjöt er borðað í óhofi.  Þá ber að fara varlega með reyktu kjöti.

Reyndar var í  þætti  í röðinni  "The Truth about Food"  í Sjónvarpinu,  sagt að þegar protein er borðað er maður saddur lengur, og þess vegna  fær maður sér siður  snarl stutt eftir að hafa borðað.  En það sama var reyndar sagt um súpu, og ekki var lagt mat á það hvort proteín ur plöntum hefði sömu áhrif varðandi segð. 

Hins vegar  var nýlega sagt frá skýrslu hér á mbl.is þar sem kom fram að kjötát hefur veruleg áhrif á umhverfinu, meðal annars útstreymi gróðurhúsalofttegunda.  Þetta er eki bara fretið fræga ( úr kúm), heldur líka orkan sem fer í að framleiða og ferja fóður, og  jafnvel mengun og eyðilegging til að ryðja beitarland eða land undir fóðurrækt í Amasón etc.  Og þetta er auðvitað ekkert nýtt. Maður lærðu nú mjög svipaða hluti í barnaskóla.

Og þá hjólreiðarnir : Eins og ég hef sagt of áður og vitað í sk´rslur þessu til stuðnings, hjólreiðamenn lífa lengur, eru með 30% lægri dánarlíkur hvert ár  í lífi hjólafæra fullorðinna manna. Hef ekki heyrt um neitt sem hefur jafn jákvæða áhrif á heilsuna, þegar fylgst er með þúsundir manna í vísindalegum úttekt og ahrifaþættir greindar .  Hefur þú ?

 

Um 25% allra fullorðinna einstaklinga í 63 löndum glíma við offituvandann

Margnota reiðhjól ? Hjólabókasafn ? Deiluhjól ?

Sama hvað ég reyni gengur mér erfiðlega að búa til íslenskt orð yfir bike-sharing, en þetta er eitt af því heitasta í umferðarmálum, og umhverfismálum borga nú um stundir.  Tillögurnar mínar í fyrirsögnina ganga engan veginn og ég lét þessu standa mest í gríni.

En þetta eru sem sagt hjól sem maður sækir úr sérstakri stöð, með notkun kreditkorts, eða sérstaks korts, eða stundum, í eldri útfærslum með því að leggja á pening. Kortið eða peningana eru helst til að að forðast stuld, en ekki til að rukka.

Svo getur maður skilað hjólinu á annarri stöð, án þess að "leigan"  hafi kostað neitt.  Reyndar þá er oft borgað ákveðin upphæð á ári (eða styttri tímabíl ), en hver leiga er frjáls eða mjög ódýr. Yfirleitt virðist samt miðað við að maður haldi sér innan tímamarka, til dæmis hálftími eða 3klst.

Að minnstu kosti 750 stöðvar hafa verið sett upp í París, um 50 stöðvar  eru í Ósló, og 10 í Þrándheimi.  París eru með 10.000 hjól, ætlar sér upp í 20.000 fyrir áramót.  Þrándheimur er með 140 hjól. 

Um 60 borgir í Evrópu eru með svoleiðis kerfi, en París er með lang stærsta útfærslan og hefur Vélib'  ( Vélo - Liberté )  vakið mikla áhuga borgarstjóra í stórborgum Norður-Ameríku og borgarstjóra Lundúna.

Sjá kortið á bike-sharing  blogginu, og frekari umfjöllun um þessa vakningu. 

 

En hverju eigi  að kalla þessa snjalla lausn  á Íslensku ? 

HJÁLP  !

:-) 

Staðið við fögur fyrirheit um heilsustefnu ?

Það er augljóst að heilsustefna er rétta leiðin að fara.  Það er miklu betra að efla heilsu og minnka likur á heilsuleysi í þjóðinni  en að setja alla kraftana inn á að lappa upp á þegar heilsuleysið birtist.  

Vandinn með heilsueflingu / heilsustefnu er :

• Það þarf að taka á þessu um víðan völl, og það þarf viðtækt samstarf við önnur ráðuneyti og þjóðin öll, fyrirtæki, aðra vinnustaði, skólar, ofl
  
• Margt af því sem mönnum dettur fyrst í hug, hefur einmitt þessi neikvæði vinkill í forvörnum í för með sér og verður auðveldlega stimpluð sem forræðishyggju, stundum með réttu.

Eitt af því augljósasta sem ætti að hefja vinnu með, vegna þess að það hefur samhljóm með öðrum vandamálum sem við stöndum frammi fyrir,  er að hætta að borga undir óheilbrigðum samgöngum (Gjaldfrjáls bílastæði, ökutækjastyrk í stað samgöngustyrks ofl.)

Heilsustefna í stað forvarna

Of þröng sjónarmið hjá Steingrími J.

Í fréttinni segir :

Steingrímur J. Sigfússon, formaður Vinstri hreyfingarinnar græns framboðs, sagði á leiðtogafundi Norðurlandaráðs í Ósló í dag að vandinn í orkumálum mannkynsins sé ekki sá að það vanti möguleika. „Við höfum vind, sól, eld og jarðhita,” sagði hann. „Það sem þarf að gera er að breyta þeirri stefnu sem rekin er í orkumálum heimsins.  

Það vantar  mikið upp á heildarsamhengi þarna að mínu mati, ef meining er að tala um loftslagsmál. 

Hér er ekki minnst á samgöngur, og enn síður eru samgöngur og samhengi við heilsu ( heilbrigðar samgöngur ) rætt. 

Þá er neyslumunstur okkar ekki rætt, og ekki flutningi á ál-hráefninu bauxite um langan veg til Íslands.  Og reyndar ef menn vilja skoða loftslagsmálin í heildarsamhengi þá þarf líka að fara að velta fyrir sér hvernig við getum bregðist við loftslagsbreytingana, möguleikarnir og margvísleg vandamál  sem þau munu skapa.  Þegar farið er að ræða um hvernig við getum mætt vandann verður enn ljósari hversu brýnt sé að byrja að draga úr losun. 

Ég mæli samt með að velja win-win-win lasunir fyrst,  fremur en stórkarlalega lausnir sem eiga að bara að "sjá um þetta".    Kíkið á  eftirfarandi efni frá Victoria Transport Policy Institute

http://www.vtpi.org/wwclimate.pdf 

http://www.vtpi.org/winwin.pdf

 

Steingrímur: Verðum að skoða loftslagsmálin í heildarsamhengi

Aðgengi fatlaðra, leitarvéla og farsímanotenda

Mér finnst margt sameiginlegt í  kröfunum sem þurfi að gera til vefhönnunar sem ná bæði til þess að gera síðuna aðgengilega fyrir

1. fatlaða sem t.d. sjóndapra, eða hreyfihamlaða (rökræn röðun  atriða þannig að maður ekki þarf að  af fara mörg skref,  stöðluð uppsetning á krækjum í næsta síða í lista ofl ) 
   
2. þeim sem nota sérstök hjálparforrit til að lesa texta fyrir sér
3. leitarvélar ( Ef leitarvélar finna ekki innihaldið á síðunni, þá finna færra notendur innihaldið )
4. notenda farsíma og svipuð tæki með litill upplausn og sem ekki styðja til dæmis Flash

Hér ætti að mínu mati að vera hægt að slá fjórar flugur í einu höggi ! 

 
 

Annars mæli ég með Opera bæði á borðtölvum og á farsímum.  Hann  getur stækkað bæði letur og myndir í þrepum á borðtölvuna ( með  tökkunum 0 og 9,  7 og 8 og 6 til að endurstilla ).  Opera hefur marga mögulikar til að stjórna vafrinum með tökkum í stað mús.  Í farsíma getur Opera Mini raðað síðunni upp þannig að hún verði mun þægilegra aflestrar. Opera Mini ræður við flestar venjulegar vefsíður sem ekki eru of flóknar.  

Sjá tekur út aðgengi á vefnum

Hjólaborg mun betri en rafbílaborg

Kaupmannahöfn er nú þegar hjólaborg. Og er það miklu eftirsóknarverðari en að vera rafbílaborg.  Um þriðjung ferða eru farnar á reiðhjóli.  Og áður hafa yfirvöld lýst yfir að þeir vilja auka hlutdeild reiðhjóla enn.  Ekki skrýtið þar sem það spari heilmikla útgjöld í heilbrigðiskerfinu.  ( Sjá eldri færslur þar sem vitnað er í Lars Bo Andersen annarsvegar og "CBA of Cycling" hinsvegar). 

Kostir rafbíla eru færri en reiðhjóla, ekki síst varðandi orkunotkun, heilsu og plássnotkun. En borið saman við sérstaklega dísilbíla er minnkun mengunar jákvæð tíðindi. Og kannski tekst þeim að gæta jafnræðis á milli reiðhjóla- og rafbílaáformum ?  Maður getur alltaf vonað, en peningaöflin á bak við bílaframleiðslu eru miklu mun sterkari, þannig að maður óttast að hjólaborgaáherlsurnar geta orðið undir.

Áætlanir uppi um að Kaupmannahöfn verði rafbílaborg

Neikvæð áhrif bilaumferðar gera um 6% þjóðarframleiðslu í Evrópu

Ef einhver vill lesa sér til um áhrif umferðar,  ( sökkva sér niður í ) vil ég benda á  skýrsluna frá INFRAS/IWW..

Úr samantektinni :  

The new INFRAS / IWW study on the environmental impact of transport presented in Brussels "External costs" connected with accidents and environmental damage rose by over 12 % between 1995 and 2000 and now account for roughly 7.3 % of the GDP in Europe. Over 80 % of these costs are due to road transport, 1,9 to rail.   Action must be taken urgently to stem the tide and guide demand towards the most environmentally friendly modes, and the rail mode in particular.

The study is an up-date of the initial study carried out to assess the external costs of transport carried out by the same two institutes in 2000 on the basis of reference data for 1995. It was the first large-scale, in-depth study of the effect of transport activities for all modes in terms of accidents, environmental damage and congestion encompassing a group of 17 countries in Europe – the EU countries plus Switzerland and Norway. The study culminated in quantification of these costs, in other words the external costs, borne by the community at large (taxpayers) instead of being integrated in the price users pay for transport. This initial study was recognised as a reliable analysis and contributed substantially to the European debate on transport and mobility policy. The up-dated study completed by the INFRAS et IWW institutes in 2004 focuses on the same countries and on all transport modes.

Engin hraðatakmörk á þýskum hraðbrautum í náinni framtíð

Samvirkni í aðgerðum gegn hreyfingarleysi og loftslagsvá

Að sjálfsögðu mun betri aðgengi og réttlæti fyrir þá sem kjósa að hjóla auka hjólreiðar og vinna bæði gegn hreyfingarleysi og losun koltvísýrings með meiru.

Bresk opinber stofnun  ( Foresight)  hefur komist að þessari niðurstöðu líka og þeir þora að segja  frá því :-)

Tackling obesity has striking similarities with tackling climate change. Both need whole societal change with cross governmental action and long term commitment. Many climate change goals would also help prevent obesity, such as measures to reduce traffic congestion, increase cycling or design sustainable communities. Tackling them together would enhance the effectiveness of action. There are also synergies with other policy goals such as increasing social inclusion and narrowing health inequalities since obesity’s impact is greatest on the poorest.   

Bílar eru leiktæki í augum samgönguráðherra

Þetta er ekki 100% málefnalegt en mér finnst það einhvernveginn eiga við í sambandi við hálku"óhöppin"   að benda á orð samgönguráðherra.  Eftirfarandi er  birt á vef ráðuneytisins, og segir frá ræðu ráðherrans þegar bílablaðamenn létu hann afhenda verðlaun handa bílnum (leiktækinu ?)  sem þeim fannst skara fram úr :

Í lok ávarpsins sagði samgönguráðherra: ,,Við erum hingað komin til að fagna og dást að góðum gripum. Þið hafið valið einn úr hópnum sem þykir öðrum fremri í dag. Hinir fylgja fast á eftir. Þetta er skemmtileg tilbreyting við vandamálaumræðuna og styrkir okkur bílaáhugamenn í þessu áhugamáli okkar – við getum alveg leyft okkur að vera strákar og stelpur í bílaleik fram eftir öllum aldri. Við látum engan taka það frá okkur að það er alltaf gaman að keyra góða bíla. Ég vil að lokum óska handhafa bíls ársins til hamingju með titilinn.“

Fjöldi óhappa í nótt vegna ölvunar og hálku