Leita í fréttum mbl.is

Færsluflokkur: Vísindi og fræði

Tekinn fyrir akstur undir áhrifum ... syfju

Nei, það hefur sennilega engin verið tekinn fyrir að aka syfjaður.

Enda erfiðari að sanna syfju. Sjá til dæmis þessa frétt  frá 2006

En akstur og syfja er töluvert stórt vandamál, eins og fram kom á  málfundi á vegum Umferðarstofu í dag.  Mjög margt var um manninn á málstofuna sem samgönguráðherra opnaði með frásögnum um eigin reynslu og ráð.  Hann sagði frá því að hætta að keyra heim í kjördæmi um helgar vegna þess að þetta var of hættulegt.  Flott hjá honum að taka afleiðingarnar !

Þarft og gott framtak, og opnun vefsetursins www.15.is   ( Stoppaðu til að sofa í korter ef þú finnur fyrir syfju : Ekki deyja úr þreytu. Leggdu þig í 15 mínutur )

Ég missti af stóran hluta af málstofunni, enda nóg að gera í vinnunni, en efast um að sjónarhorn annarra samgöngumáta en bílaumferðar hafi komið fram.  Það er mjög eðlilegt og gleðilegt að höfuðáherslan liggi á bílstjóra, á kæfisvefn og lífsstíl ökumanna, því þar liggur auðvitað vandinn.

En þegar kemur að fórnarlömbum, þá eru líka hjólreiðamenn og gangandi stundum blásaklaus   fórnarlömb "syfjuaksturs", eins og nýleg dæmi eru því miður um.  

Annað er að  tæknilegar lausnir á vegunum þyrfti að ræða með þarfir gangandi og hjólandi í  huga.  Fann áhugaverð skýrsla um einmitt þetta hér.

RUMBLE STRIP GAP STUDY

Hér er fjallað um útfærslu á "Rumblestrips" (Hef gleynt íslenska orðinu yfir þessu, þó það hafi verið   svolítið fyndið ) sem eiga að vekja bilstjóra sem eru um það bíl að fara út af veginum. 

Stungið er upp á að hafa nokkurra metra bíl í merkingunum/rásirnar, með 20 metra millibil. Þá er auðveldara fyrir hjólreiðamenn að þvera þess línu. 

Annað er að mikill ókostur sé fyrir hjólreiðamenn ef þessar rásir séu of breiðir, og lítið verður eftir af vegaöxlinum.  

En í lokin er vert að minnast á að lang-lang mikilvægast er 1. að koma í veg fyrir syfjuna 2. að  bílstjórar  gera ráðstafanir þegar syfja kemur upp, og löngu áður en hætta er á því að bílstjórinn sofni. Syfja sem leiðir til skortathygli við akstur er líka varhugaverður. 

Þannig er  mikilvægari að útbúa staði þar sem menn geta stoppað í korter en að breyta veginum þannig að bílstjórar eiga að vakna _þegar_  þeir sofna og eru á leið út af veginum.  Slíka staði geta líka þjónað öðrum tilgangi, og meðal annars verið kærkomnir staðir líka fyrir hjólreiðamenn til að stoppa.

 

 

 

 


mbl.is Tekinn fyrir akstur undir áhrifum fíkniefna
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ekki fyrir viðkvæma

Hér er saga af barni sem var með hjálm við leik, og það breytti sannarlega lífi hans. Hann kyrktist, blóðflæði til heilans stöðvaðist og hann er lamaður í öllum fjórum útlímum og heilaskaddaður.

http://www.presscon nects.com/ apps/pbcs. dll/article? AID=/20080128/ COLUMNISTS01/ 801280301/ 1005/

Í Svíþjóð er sagt að nokkur börn hafa dáið vegna hjálma sem festu sig við leik.  Orsök skaða eða dauða er mjög skýr. 

Það er annað en maður getur sagt um "sannanir"  þegar sagt er að hjálmur hafi bjargað.  Það liggur kannski ekki fyrst og fremst í eðli hjálma. Kannski er það frekar þessi ójöfnu samanburður á atburðarás sem leiður til skaða eða dauða borið saman við atburðarás þar sem viðkomandi "sleppur".  

Einstakar sögur eru hvort eð er sjaldnast rök með eða móti  eins né neins, en fyrst fólk getur ekki sleppt því að álýkta út frá þeim er ágætt að benda á hinni hliðinni þegar kemur að reynslu með hjálma. 

 

Breytt : Skliljanlegri málfar þar sem ég tala um samanburð..

 


Trúleysingjar koma út úr skápnum, látum það ganga.

Ég er húmanisti. Ég  trúi að við skulum haga okkur út frá því sem við eigum sameignlegt sem manneskjur frekar en vísa í helgirit og æðri máttarvöld. Við skulum samt ekki valta yfir vistkerfin eða aðrar tegundir. Lífhvolfið og fjölbreytni þess er mjög dýrmætt, og einstakt.   Ég get ekki rökfræðilega hafnað  tilvist guða, frekar en nokkur maður geti gert það eða sannað tilvist æðra máttarvalda.

 

Yfirleitt get ég verið  sammála köld rök guðleysinga  (atheists) í trúmálum, prívat.  Ég hlustaði á Christopher Hitchens og Richard Dawkins á YouTube fyrir nokkru og þeir eiga margt til síns máls, þó þeir fari stundum yfir stríkið.  Eftir umhugsun hef ég ákveðið að styðja "The Out Campaign"   Þetta boðhlaup er svípað og hommar og lesbíur hafa verið með, og aðrir hópar - að koma út úr skapnum, til að sýna fram á tilvist sína, að engin þurfi að skammast sín eða óttast að segja frá því að hann eða hún trúi ekki á æðri máttarvöld, og að þessi hópur séu fjölmennari en margan grunar.  Og samanstendur af fólki með skýrri hugsun og með jákvæðum hugsjónum.

Þetta  "A" hérna fyrir ofan táknar  "tæknilega séð"   ateisma/guðleysi, en ég er sennilegast frekar agnostiskur svona mannfræðilega séð: Mér finnst ekki mikilvægt að  koma með rök um að æðri máttavöld sé firra og standist ekki rök.  Hins vegar er mjög margt í stærri trúarbrögðunum sem manni finnst geti engan vegin staðist. Og trúarbrögð virðist auðveld að misnota. Rökfræðilega er ég  í vissan skilning  guðleysingi / atheist. 

En menn mega svo sem trúa fyrir mér, ef það lætur fólk sæmilega vel í fríði.  Þar af leiðir  að ég hef erfitt með að kunna vel við öfgamenn óháð trúabrögð.

Það sem trúabrögðin og húmanisma hafa sameiginlegt með til dæmis Mannréttindayfirlýsing Sameinuðu þjóðirnar,  er  hins vegar mjög mikilvægt og ber að virða og efla.  Það ber hiklaust að auka veg mannréttinda og virðingar. 

Ekki má gleyma gullna reglunni, sem er eldri en kristni, og sennilega innbyggt í genum okkar að einhverju leyti. (Sést líka í dýrum, út frá eðlishvötum).  Við hegðum okkur oft gagnvart öðrum, miðað við að hafa sett okkur í þeirra sporum, í huganum. Og þessu ber að hlúa að og styrkja, ekki bara gagnvart þeim sem við mætum. Líka gagnvart fólki í öðrum löndum og heimshlutum, framtíða kýnslóðir og jafnvel lífríkinu öllu. 

Ég hef mögulega eitthvað aðerins sameiginlegt með  panteista, en þetta gildir kannski um stóran hluti mannfólksins.   Á sumum stundum  finnst manni að  eitthvað  sem nálgist því að vera heilagt og beri að virða búi í landslagi, vistkerfunum, og stjörnuhimni.

Þó ég sé svolítið seinn að "taka við keflið" þá vil ég benda  að þessi yfirlýsing kom vegna áskorana sem hafa birst hér og þar, til dæmis  :

http://thorgnyr.blog.is/blog/thorgnyr/entry/372016/

http://runavala.blog.is/blog/runavala/entry/343133/

Annað :  Við sem trúum ekki á upprisnum Jesúm Guðssyni (vafalaust rangt beygt hjá mér) , meyfæddur með meira,  erum fleiri, en margir halda.  Það virðist nefnilega vera  þannig að  færri en helmingur allra  sem kalla sér kristnir á Íslandi, trúa þessu, samkvæmt könunn Þjóðkirkjunnar sem ég vitnaði í  færslu fyrir nokkru.  Fæstir sem kalla sér kristnir á Íslandi trúa á atriðin í trúarjátningunni.

það getur kannski verið gott ef  við sem ekki trúum á Guð, Jesú, Óðni, Frey,  Jahve, Allah, né fylgjum Búdda séum sýnilegri en hingað til. 

 


Hjólreiðar til samgangna lengja póttþétt lífið og bætir

Hef oft skrifað um þetta, og vitnað í rannsókn sem  Lars Bo Andersen og teymi stóðu að yfir 14 ár og náði til 30.000 manns.  ( Andersen et al, 2000, Arch Intern Med, og seinni staðfestingar )

Þeir sem hjóluðu til samgangna áttu 30% lægri líkur á að deyja á þessum 14 árum en hinir, eftir að búið var að leiðrétta fyrir önnur líkamsrækt, reykingar, samfélagsstöðu og fleira. Öll dauðsföll voru talin með og sams konar niðurstöður fengust varðandi almenna heilsu.  Slys í umferðinni, sem margir setja fyrir sér varðandi hjólreiðar,  eru því fráleitt  stór áhrifavaldur í heilsu manna borið saman við jákvæð áhrif daglegar hóflegar hreyfingar.


mbl.is Áfengi í hófi getur verið heilsusamlegt
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Lífa 10 árum lengra v. hjólreiða

Fréttin sem þessi færsla er tengd við segir "14 árum lengra líf með heilbrigðum lífsstíl"

Vinir mínir í hjólreiðafélögum erlendis halda því fram að daglegar hjólreiðar til samgangna 5 daga  lengja lífinu um 10 ár, eitt og sér !  Man ekki hvaða rannsókn  þeir vitna í. 

En dönsk rannsókn sem er enn stærri en sú Breska  sem ofangreind frétt mbl.is vitnar í, fann að yfir 14 ára tímabili höfðu þeir 30.000 sem fylgst var með 30% lægri dánarlíkur ef þeir hjóluðu til samgangna. Hef oft vitanað í þessa rannsókn sem Lars Bo Andersen er skrifaður fyrir, og birtist í Archives of Internal Medicine árið 2000.  Lars segir að  þessar niðurstöður hafa verið staðfest í Breskri rannsókn, og bendir á að þeir sem hjóluðu meira hefðu enn betri lífslíkur á tímabilinu.  

 


mbl.is 14 árum lengra líf með heilbrigðum lífsstíl
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Skrifið undir gegn tafir í loftslagsmálum

Ég hvet alla sem hafa einhverjar áhyggjur af loftsalagsbreytingum af  mannavöldum til að sýna hug sinn og skrifa undir  á þessum alþjóðlegum lista.  Avaaz.org virðist hafa náð flugið í þessum málum og með þeim getum við  raunverulega haft áhrif.  Því trúi ég.

http://www.avaaz.org/en/bali_emergency/

Ráðstefnan í Bali er að ljúka.  Það er minni en sólarhringur til stefnu.

 


mbl.is Sláandi spá um hafísbráðnun
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

"Hjólað í þágu umhverfisins" - ekki allveg

Moggin birtir þetta myndskeið fra Reuters í Kína og notar fyrirsögnin  "Hjólað í þágu umhverfisins".

Um daginn var frábær grein í Fréttablaðinu um hvernig bráðnauðsýnlegt sé að leita sannleikans til að lýðræðið hafi meining. Þetta er á ábyrgð okkar allra.   Mig langar að benda á nokkra punkta tengd myndskeiðið og fyrisögn Moggans sem benda í öfuga átt.

  1. Venjuleg skilning á orðinu "að hjóla"  er að nota venjulegt reiðhjól.  Þegar maður hjólar þá snýr maður petalanna. Fyrirsögn moggans snýr  út úr þessu, því hér er fjallað um létt mótorhjól, rafmagnsdrífin. Að vísu virðast  sumir þeirra vera reiðhjól með hjálparvél. 
  2. Fyrirsögnin gefur til kynna að hjólreiðar eru umhverfisvænar, sem er auðvitað hárétt.  Flestir ættu að vita að reiðhjólið er orkusnjallast allra ökutækja, og  hefur lítil umhverfisáhrif í framleiðslu og förgun, en hér er ekki verið að tala um hefðbundnar hjólreiðar.  Ef enginn líkamsrækt að ráði fáist samhliða samgöngum er það líka mikill missir fyrir lýðheilsu Kínverja.
  3. Eins og kemur glöggt fram í fréttinni er annarsvegar verið að hæla rafmagnsmótorhjólin fyrir því að vera ódýrari í rekstri og menga minna en hefðbundin létt motorhjól, en á hinn boginn er verið að benda á umhverfisvandamál einmitt tengd tækninni sem gera þeim frábrugðin reiðhjólum :  blý-batteríin. Reyndar  koma Litíum jón batteríin  "til bjargar"  (þótt verðið sé hærra), samkvæmt fréttinni, en  það eru  auðvitað talsvert fleiri umhverfisvandamál tengd svoleiðis hjóli en venjulegu hjóli.
  4. Í lokin er sagt að þessi mótorhjól munu koma í stað reiðhjóla, og látið skína í gegn að það sé framför.  Það er auðvitað double-talk.  Reiðhjól  menga minna, bæta heilsu gríðarlega, kosta minna, og taka minna pláss, en "flottustu" fararskjótunum.
En ef rafmagnsmótorhjól sem fara svipað hratt yfir og hraður hjólreiðamaður,  koma í stað bíla, þá er það auðvitað mikill framför varðandi umhverfisáhrif,  umferðaröryggi og umferðaröngþveiti í stórborgum Kína. En ég heyrði ekkert talað um að skipta bíla út fyrir rafmagnsmótorhjól í myndskeiðinu.  Það má kannski ekki tala um það.  Og kannski óraunhæft þangað til  Hollywood -stjörnur  og persónur sem þeir leika  breyta til betri vegar.  Mögulega þyrfti líka að setja fylgja eftir samkeppnislög sem segir ( að ég held) að ekki megi ljúga til um ágæti vöru í auglýsingum.  (Hér er átt við bílaauglýsingar)    Athugasemdir og leiðréttingar vel þegnar.

 


Neytendastofa að taka við sér í umhverfismálum

Hingað til hefur maður ekki fundist neytendafrömuðir hérlendis hafa spáð mikið í umhverfisvernd.  Það var eins og ekki var horft lengur en til budduna og til eigið nef. Nú er Neytendastofa fremur nýtt apparat, og hefur kannski þegar gert betur en Neytendasamtökin á þessu sviði ? 

Þess vegna er fagnaðarefni að Neytendastofa velta fyrir sér hvort til dæmis bílaauglysingar séu að villa fyrir mönnum um ágæti bíla varðandi umhverfismálum.  


mbl.is Neytendastofa telur auglýsingar um græna bíla villandi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða | Næsta síða »

Höfundur

Morten Lange
Morten Lange
Please excuse my meager Icelandic...

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband